ABŞ-ın Türkiyədəki səfiri Tom Barakın Zəngəzur dəhlizinin 100 illik icarəyə götürülməsi ilə bağlı açıqlaması Ermənistanda sözün əsl mənasında zəlzələ effekti verib. Bir neçə gündür ki, Ermənistan mediasında bu məsələ geniş müzakirə olunur. Və əksər ekspertlər bunun Ermənistan üçün faciəli nəticələri olacağını iddia edirlər.
Ulusal.az xəbər verir ki, Ermənistan Milli Konqresi partiyasının sədr müavini Aram Manukyan da “Hraparak”a verdiyi müsahibədə bu tendensiyadan çıxış edib. Onun müsahibəsindən çıxarışları təqdim edirik.
-Amerikanın təklifi ilə bağlı məlumatı ABŞ-ın Türkiyədəki səfiri açıqlayıb: Sünikdən keçən yolu icarəyə götürməyi təklif edirlər ki, bu da əslində Ermənistanın dəhliz təmin etməsi deməkdir. Bu ssenari bizə nəyə başa gələcək?
– Əvvəla, Xarici İşlər Nazirliyi və ya digər orqanlardan heç bir reaksiyanın olmaması – nə təkzib, nə də təsdiq, informasiya sahəsində xaos yaradır. Xarici işlər nazirinin müavini bildirdi ki, yol üçüncü tərəfə verilməlidir (autsorsinq nəzarət və məsuliyyətin üçüncü tərəfə verilməsidir). Bu, əslində bu sahəyə nəzarətdən imtina deməkdir. Eyni zamanda, hökumət nümayəndələri bəyan edirlər ki, heç bir şey Ermənistanın ərazi bütövlüyünü pozmayacaq.
Azərbaycan mediası bir şey yazır, Avropa mediası tamam başqa şey yazır və birdən 100 illik icarəli Amerika versiyası ortaya çıxır ki, bu da bütün əvvəlki versiyalarla ziddiyyət təşkil edir. Yəni belə bir ciddi məsələdə hakimiyyətin ictimaiyyətə təqdim oluna biləcək bir mövqeyi belə yoxdur. Nazir müavini də, baş nazirin mətbuat katibi də hökumətin rəsmi nümayəndələridir, lakin onların açıqlamaları bir-birinə ziddir. Aydındır ki, cəmiyyət üçün vəziyyətin təcili aydınlaşdırılmasına ehtiyac var. Hakimiyyət orqanlarında bir az məsuliyyət olsaydı, o zaman BƏƏ-dəki görüşdən sonra icazə verilən çərçivədə müzakirə olunanları qismən də olsa izah edərdilər. Təbii ki, danışıqların təfərrüatları açıqlana bilməz, lakin ümumi məlumat təqdim edilməli idi.
Amerikanın bu təklifi qəbul olunsa, Şərqlə Qərbin qarşıdurması istiqamətində ciddi addım olacaq. Bu, bir tərəfdən Çin, İran və Rusiya, digər tərəfdən isə ABŞ və Avropa arasında eskalasiyaya, maraqların toqquşmasına səbəb ola bilər. Belə olan halda Ermənistan gərginlik mənbəyinə, qarşıdurma meydanına çevriləcək. Bu proqram qəbul olunarsa, Ermənistan Şərqlə Qərbin toqquşması üçün təlim meydanına çevriləcək.
-İranın qırmızı xətlərini, Rusiya və İranın regional maraqlarını nəzərə alaraq demək olarmı ki, Paşinyan bu təkliflə razılaşarsa, Ermənistanın geosiyasi münaqişənin episentrində olacağı ilə bağlı qorxular əsaslıdır?
-Bəli, Ermənistan toqquşma nöqtəsinə çevrilir. Əgər bu proqram icraya yaxınlaşarsa, o zaman biz “ikinci Ukraynaya” çevrilmək riski ilə üzləşirik. Bu, Qərbin uğuru olacaq, çünki onlar ikinci anti-Rusiya cəbhəsi aça bilərlər. Bu, təkcə Rusiya üçün deyil, həm də hadisələrin bu cür inkişafı qətiyyən yolverilməz olan təbii və strateji tərəfdaşlarımız olan İran və Çin üçün ciddi çağırışa çevriləcək. Ermənistan qalib gəlmədiyi, əksinə ciddi toqquşmalar meydanına çevrildiyi prosesə cəlb olunub. Bu fəlakətə çevrilə bilər. Ermənistandakı siyasi qüvvələr bunun nəyə gətirib çıxardığını tezliklə başa düşməlidirlər. Qeyd etmək istəyirəm: əgər bütün bunlar reallığa uyğundursa və söhbət autsorsinqdən gedirsə, o zaman çoxları bunun nədən ibarət olduğunu belə başa düşmürlər.
