Hərbi ekspert: “Yayın sonunda ATACMS tipli uzaqmənzilli raketlərlə Krımda 150-yə yaxın rus qarnizonunu məhv edərək yarımadaya daxil ola bilərik”
“Əsgərlərimizin həyatını xilas etmək üçün Baxmutdan geri çəkilməyə ehtiyac yoxdur. Fakt budur ki, geri çəkilməyə başlasaq, bütün cəbhə dağılacaq”
Ukraynanın əks-hücum əməliyyatlarına başlayacağı ilə bağlı çoxlu ziddiyyətli bəyanatlar var. Qərb mediası Pentaqonun məlumatlarının sızması səbəbindən Ukraynanın sursatla bağlı problemlərin yaranacağını, ona görə də əks-hücumun təxirə salınacağını bildirir. Ukraynanın Baş naziri Denis Şmıqal isə bildirib ki, yəqin ki, əks-hücum əməliyyatları yayda olacaq. Ukrayna Prezidentinin Ofisinin sabiq müşaviri Aleksey Arestoviç iddia edib ki, hücum planı 90 faiz hazırdır və bütün problem hava ilə bağlıdır – yağış yağır.
Eyni zamanda, Rusiyada uzun müddətdir ki, panika hökm sürür: Kreml təbliğatçıları əks-hücum mövzusunu demək olar ki, hər gün müzakirə edirlər.
Müharibənin gedişini, Ukrayna hərbçilərinin əks-hücumunun nə vaxt başlaya biləcəyini, bunun nədən asılı olduğunu, Baxmutunm müdafiəsinin nə üçün vacib olduğunu UNİAN-a müsahibəsində ukraynalı hərbi ekspert, Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin ehtiyatda olan polkovniki Roman Svitan şərh edib. AYNA sözügedən müsahibəni istinad və ixtisarla təqdim edir:
– Əks-hücumla bağlı problemimiz varmı?
– İndi informasiya sahəsində baş verənlər “müharibə dumanı” adlanır və biz bunu içəri buraxsaq, rusların gözləmədiyi yerə hücuma keçəcək qoşunlarımız üçün bir o qədər yaxşı olar. Bu “dumanı” bilərəkdən içəri buraxırlar, yüksək səviyyəli rəhbərlik də bura daxildir və bu, çox savadlı və düzgün addımdır. Ruslar üçün bu məlumatları təhlil etməyə çalışan beyin mərkəzlərinin əsəbləri tarıma çəkilir.
Hərbi əməliyyatların aparılması mexanizmləri var, torpağın sıxlığına və torpağın nəmliyinə əsasən hava şəraiti də onlara təsir göstərir. Yəni ki, ötən ilə nəzər salsaq, hərbi əməliyyatlar üçün yay ayları daha əlverişlidir. Nəqliyyat vasitələri və silahlı qüvvələr yalnız yay aylarında yaxşı hərəkət edə bilirlər. Günəşin gurluğu, torpağın quruması vacibdir ki, bu, nə qədər tez baş versə, bir o qədər yaxşıdır. Çünki əməliyyat keçirmək üçün 5-6 ay vaxt var. Sonra yenidən payız yağışları, dayanma və hərbi əməliyyatların dondurulması baş verir. Hesab edirəm ki, imkan yaranan kimi ordumuz hərəkətə keçəcək.
– Aprelin 21-də ABŞ-ın müdafiə naziri Lloyd Ostinin təşkil edəcəyi başqa bir “Ramştayn” olacaq. Sizcə, bu, “Ramştayn”da aviasiya ilə bağlı qərar veriləcəkmi?
– Fevral ayında keçirilən “Ramştayn”da aviasiya ilə bağlı qərara ümid edirdik. Aprelin 21-də keçiriləcək görüşdə ola bilsin ki, aviasiya ilə bağlı qərarların qəbul edilməsinin, çatdırılmaların aydınlaşdırılmasının şahidi olduq. Yəni bu, əks-hücumdan əvvəl sonuncu “Ramştayn”dır. Bundan sonra düşünürəm ki, bir ay ərzində əks-hücumumuz başlayacaq.
– Ən qaynar nöqtələrdən biri Ukraynanın şərqidir. Baxmutdan qorxulu xəbərlər gəlir. Görünür ki, şəhərin mərkəzi işğal olunub, artıq orada Puşilin peyda olub. İndi orada nə baş verir və əsgərlərimizin həyatını xilas etmək üçün hələ də geri çəkilməli olsaq, bu, cəbhənin sözügedən sektorunda qüvvələr balansını necə dəyişəcək?
– Əsgərlərimizin həyatını xilas etmək üçün Baxmutdan geri çəkilməyə ehtiyac yoxdur. Fakt budur ki, geri çəkilməyə başlasaq, bütün cəbhə dağılacaq, yeni cərgələrə çəkilməli olacağıq və bu, təkcə itkilər baxımından yaxşı deyil. Əməliyyat səviyyəsinin komandirləri vəziyyətin inkişafından asılı olaraq yerində qərar verəcəklər. İndi Baxmut bölgəsində ruslar əllərində olan demək olar ki, hər şeydən, zərbə rejimində istifadə edilən minalardan təmizləmə sistemindən tutmuş, idarə olunmayan raketlərdən tutmuş idarə olunanlara qədər – bütün silah növlərindən, təyyarələrdən istifadə edirlər. Ruslar binaları zirzəmilərə qədər dağıtmağa çalışırlar ki, qoşunlarımız həmin yerlərdən atəş nöqtəsi kimi istifadə edə bilməsin.
Təzyiq güclüdür, ruslar bu rejimdə daha bir neçə həftə döyüşə bilərlər. Çünki onlar demək olar ki, bütün cəbhədən Baxmut ərazisinə sursat daşıyırlar. Avdiyevka və Maryinkada da döyüşlər gedir, amma əsas Baxmutdur. Çox çətindir, amma bizim qüvvələrimiz dayanır. Mövqe mübarizəsi deyilən bir döyüş gedir: cəbhənin dərinliklərində mövqe təslim edilir, yenidən mövqe tutulur və ya yaxınlıqda mövqelər ələ keçirilir. Bu səngər döyüşü davam edəcək. Düşünürəm ki, nəhayət, inanılmaz səylər bahasına, özümüz hərəkət etməyə başlayana qədər Baxmutu saxlayacağıq.
– Avdiyevkada da vəziyyət mürəkkəbləşib. Əslində bura Donetsk ətrafıdır və Avdiyevkanın ələ keçirilməsi regional mərkəzin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün çox vacibdir. İndi orada nə baş verir? Müdafiəni belə şəraitdə saxlamaq nə dərəcədə realdır və orada vəziyyəti necə bərabərləşdirmək olar?
– Avdiyevka və Maryinka Donetsk yaxınlığında, praktiki olaraq Donetsk şəhərinin hüdudlarında yerləşən iki şəhərdir: şimal-qərbdən Avdiyevka, cənub-qərbdən Maryinka. Üstəlik, bu iki şəhəri Donetsk ətrafından keçən qondarma dolama yolu birləşdirir, o, əslində Donetsk-Makiyivka-Yasinovatskaya aqlomerasiyasını ikiyə bölür. Hücum hərəkətləri ilə bağlı qərarlardan biri qəbul edilərsə, biz prinsipcə dəmir yolu boyunca Donetsk rus qruplaşmasını mühasirəyə ala bilərik. Onlar üçün bu çox təhlükəlidir və buna görə də rus qoşunlarının böyük qüvvələri məhz Maryinka və Avdiyevkaya cəmləşir. Eyni döyüş mexanizmlərindən istifadə edildiyini deyə bilərik. Möhkəmlənmiş ərazini, binaları dağıtmağa, zirzəmilər səviyyəsinə qədər darmadağın etməyə çalışırlar. Mariupolda və Baxmutda olduğu kimi, eyni taktikadan istifadə edirlər.
Amma Avdiyevkanın özündə və Maryinkada möhkəmləndirilmiş ərazi artıq onuncu ildir ki, qoşunlarımızın gücləndirdiyi və əlində saxladığı ərazidir. Yəni Avdiyevka qarnizonu 2000-ci ildən əhatə olunduğu üçün, prinsipcə, bu ərazini ələ keçirmək mümkün deyil.
– Bu günlərdə “Cənub” əməliyyat komandanlığı məlumat yayıb ki, işğalçılar bizim hücumlarımızdan qorunmaq üçün artıq cənubda cəbhə xəttindən uzaqlaşırlar. Söhbət Xerson vilayətindən gedir. Bu necə geri çəkilmədir, neçə kilometr geri çəkilə bilərlər? Novaya Kaxovka, Oleşki, Qolaya Pristan artıq düşmən qoşunlarının olmadığı, lakin bizimkilərin hələ çata bilmədiyi boz zonaya çevrilə bilərmi?
– Ruslar Xersonu atəşə tutmağa başlayandan sonra bizim qoşunlar kifayət qədər artilleriya topladılar və bu artilleriya haradasa 30 km dərinlikdə rus qoşunlarını sol sahildən uzaqlaşdırır. Yəni təxminən 30 kilometr geri çəkiliblər. Amma mən deməzdim ki, bu, boz sahəyə çevrilib, texnikanı geri çəkirlər. Bu o deməkdir ki, biz uzaq mənzilli artilleriya ilə vura bilərik. Hərbi hissələrin özləri, piyada birləşmələri mövqelərində qalırlar. Onlar bizim hücumumuzu gözləyirlər: Dneprin sol sahili minalanır, müəyyən istehkamlar ucaldılıb. Onlar bizim hücumumuza, o cümlədən Xerson istiqamətindən hazırlaşırlar.
– Son müsahibələrinizin birində Krımın çox güman ki, payıza qədər azad oluna biləcəyi ilə bağlı kifayət qədər nikbin proqnoz vermisiniz. Mixail Podolyak da eyni proqnozu verib. Gəlin təfərrüatlara varmadan belə bir ssenarinin həyata keçirilməsi üçün lazım olanlardan danışaq…
– Hər şey qüvvələrdən və vasitələrdən asılı olacaq. Əgər bizə uzaqmənzilli raketlər verilsə, o zaman prinsipcə, yayın sonunda ATACMS tipli uzaqmənzilli raketlərlə Krımda 150-yə yaxın rus qarnizonunu məhv edərək yarımadaya daxil ola bilərik. Bu zaman yarımadaya daxil olmaq və işğaldan azad etmək daha asan olacaq. Əgər bizə uzaqmənzilli raketlər verilməsə, biz cəbhədən içəri girməli olacağıq – yəni təxminən indi Baxmut və eyni Avdiyevka bölgəsində olduğu kimi. Sonra payıza qədər Krım uğrunda döyüşəcəyik, yarımadanı azad edəcəyik. Sadəcə, Krımda indi Baxmutdakı ssenari olacaq.
– Niyə Ukraynaya uzaqmənzilli raketləri vermirlər?
-Tərəfdaşlarımıza onları pozmaq üçün heç bir mexanizm verməyən siyasi razılaşmalar var. Düşünürəm ki, onlar İrana Su-35 təyyarələrinin verilməməsi ilə bağlı müəyyən razılaşmalara görə raket və ya təyyarə vermirlər. Bu, geosiyasətdir: harasa onu vermirlərsə, bizə də vermirlər. İranın Su-35-i ödəmək üçün kifayət qədər pulu var, amma vermirlər.
