Dünyanın ən qədim şəhəri hesab edilən bir şəhərə səfər etmək istəyirsiniz? O, zaman heç tərəddüd etmədən Türkiyəyə yolçuluğa başlaya bilərsiniz. Bütün tarixi ənələri özündə əks etdirən qədim Kaş şəhərində ecazkar bir səyahət edəcək, özünüzü nağıllar aləmində hiss edəcəksiziniz. Özünəməxsus mənzərələri və tarixi görməli yerləri ilə məşhur olan məşhur Likiya Yolunun yolu bu ərazidən keçir. Kaşda uzun müddət tanıdığınız ölkəni tamamilə yeni bir perspektivdən görəcəksiniz. Və bu, şəhərin bənzərsiz ərazisi ilə səyahətiniz asanlaşacaq: dəniz körfəzləri, dağları, koyları və meşələri, qədim sivilizasiyanın izləri ilə birləşdirilərək, əsl bir səyyahın bu qədər çarəsiz şəkildə axtardığı həyəcan verici təəssüratlar yaradacaqdır.
Kaş, Türkiyənin cənub-qərbindəki Aralıq dənizi və Egey dənizlərinin kəsişməsində yerləşən miniatür bir şəhərdir. Qərbdən, şimaldan və şərqdən dağlar və şam meşələri ilə əhatələnmiş şəhər, rahat bir atmosferə sahib olduqca qapalı bir ərazidir. Buradakı əhali yalnız 6 min nəfərdir. Kaş türk dilindən tərcümədə “qaş” mənasını verir və doğrudan da, bir obyektə hündürlükdən baxırsan, konturları qaş şəklini çox xatırladır.
Türkiyənin Adrasanından Türkiyənin Kaşına qədər olan məsafə 110 km-dir.
Kaşın çox sayda görməli yerində əks olunduğu olduqca zəngin bir tarixi var. Bu .əhərin tarixi olduqca qədimdir. Şəhər eramızdan əvvəl IV əsrdə inşa edilib. Likya əyalətində və o zaman Antiphellos adını daşıyırdı. Böyük bir liman olaraq, şəhər ticarət üçün böyük əhəmiyyət daşıyırdı, bu səbəbdən də tez-tez pirat basqınlarına məruz qalırdı. 1923-cü ilə qədər burada, daha sonra türklərin mülkiyyətinə keçən bu əraziləri tərk edən Rumlar yaşayıb.
Türkiyənin Kaş şəhərinin kütləvi turizmə az tanıdığı diqqət çəkir. Axı Antalya hava limanından 200 km və Dalaman hava limanından 150 km məsafədə yerləşdiyindən turizm agentlikləri bu kurortu turizm bazarına gətirməyə tələsmirlər. Buna baxmayaraq, Kaş mərkəzdən, köhnə şəhərdən və Çukurbağ yarımadasından ibarət olan özünəməxsus bir Türk guşəsidir. Mənzərəli yamaclarda yayılan qar kimi ağ rəngli miniatür evlər yumşaq bir şəkildə firuzəyi dəniz sularına düşür və bənzərsiz bir romantik atmosfer yaradır.
Türkiyədəki Kaşın bir neçə şəklinə baxsanız, şəhərin tarixi və təbii cazibə yerləri ilə zəngin olduğunu başa düşə bilərsiniz. Onu yuyan şəffaf dəniz suları, tüplü dalışları sevənlər üçün əsl nemətə çevrildi. Planetin bu romantik guşəsini ziyarət etdiyiniz zaman aşağıdakı ikonik yerləri ziyarət etməyinizi məsləhət görürük:
Bir dəfə Kaleköy kəndində, hər biri öz rəngi ilə parlayan üç dəniz qolu buxtaya axan zaman bənzərsiz bir təbiət hadisəsini müşahidə edə bilərsiniz. Güclü bir zəlzələdən sonra dənizə batan qədim Likiya şəhərinin xarabalıqları da var. Bəzi xarabalıqlar yer üzündə qalıb, buna görə də qədim tikililərin qalıqlarını öyrənmək çoxları üçün maraqlı olacaq.
Amfiteatr (Yunanistan Teatrı)
Kaşdakı digər bir simvolik yer qədim Yunan amfiteatrıdır. Antik bina uzunmüddətli bərpa işləri ilə əlaqədar əla vəziyyətdədir. Amfiteatr aktivdir; burada tez-tez müxtəlif konsertlər və tamaşalar təşkil olunur. Cazibə ərazisində yaxşı akustika qorunub saxlanılıb və səhnədə səslənən hər hansı bir sözü tamaşaçılar eşidilir.
Bu möhtəşəm teatrın yeri şəhərin mərkəzindən cəmi 10 dəqiqəlik məsafədə yerləşir. Bir çox turist günortadan sonra teatrın yuxarı qatından günəşin batmasına və dənizə heyran olmaq üçün buraya gəlir.
Kaş, Türkiyənin ən yaxşı azad sahələrindən biridir: dəniz florası və faunasına əlavə olaraq, yerli sular qədim şəhərlərin xarabalıqları və sualtı mağaralarla doludur. 6 metr dərinliyə dalış edən dalğıclara qədim heykəllər və mərmər sütunlar, vaxtilə çiçəklənən limanın xarabalıqları və pilləkənlərin və evlərin qalıqları təqdim olunur. Yaşı üç min il olduğu təxmin edilən batmış bir Finik gəmisinin tapıldığı Uluburun burnu xüsusi maraq doğurur.
Türkiyədə Kaşda cəmi 15 dalış nöqtəsi var, hər biri öz xəzinələrini gizlədir, istər batmış təyyarə, istər torpedo bombardmanı, istərsə də antik lövbərlər. Bundan əlavə, yerli sular dəniz həyatı ilə zəngindir, bunlar arasında tısbağalar, barrakudalar, stingrays, ahtapotlar və sualtı dünyasının bir çox digər nümayəndələrini tapa bilərsiniz.
Maraqlıdır ki, Kaşda Türkiyənin ümümilikdə dünyanın ən gözəl çimərlikləri yerləşir. Tarixi abidələrlə zəngin olan bu kiçik şəhərdə həm də çoxsaylı çimərliklər var. Daha bir maraqlı məaqm isə dəniz suları altında çoxsaylı tarixi, arxeoloji abidələrin olmasıdır.
Patara xarabalıqları Kaşın Geləmiş mahalı sərhədləri daxilində yerləşir və digər qədim şəhərlərə nisbətən daha böyükdür. Ən əhəmiyyətli və ən qədim Likya şəhərlərindən biri Zeit 8-ci əsrə aid olan eramızdan əvvələ qədər gedib çıxır
Son zamanlar aparılan qazıntılar nəticəsində ərazidə dünyanın ən qədim mayak üzə çıxarılıb. Tapılan yazılar mayakın eramızın 65-ci illərinə aid olduğunu göstərir.
Qədim Likiya sivilizasiyasının ən nadir memarlıq nümunəsini təmsil edir və Anadoluda ən əhəmiyyətli Dəmir dövrü mədəniyyətlərindən biridir. Bu iki bölgə Anadolu, Yunan, Roma və Bizans sivilizasiyalarının davamlılığını və bənzərsizliyini təsirli şəkildə göstərir. Ən əhəmiyyətli Likiya mətnlərinin də Xanthos-Letoonda olduğuna inanılır.
Hər kəsin heyran qaldığı daha bir yer Mavi Mağaradır. Mavi Mağara Kaş şəhər mərkəzindən 18 km, Kalkan şəhər mərkəzindən isə 6 km məsafədədir. Mağara 1972-ci ildə kəşf edilib. Bu mağarada bu gün müxtəlif dəniz canlılarını müşahidə etmək olar. Uzunluğu 50 metr, eni 40 metr, hündürlüyü 15 metrdir.
Daha bir möhtəşəm tarixi abidə qədim şəhər Antiphellos Kaş Əndifli rayonu sərhədləri daxilində yerləşir və dəniz mənzərəli yeganə qədim teatra malikdir. İlk məskunlaşma dövründə Habesos kimi tanınan şəhərin eramızdan əvvəl 4-cü əsrdə qurulduğu təxmin edilir.
Ellinizm dövründən sonra zəlzələlər nəticəsində zədələnən antik teatr Roma dövründə daha da genişlənərək indiki formasını almışdır. Şəhər divarlarında qadın təsvirləri olan daşlar işlənmişdir.
Bir sözlə Türkiyənin kəşf edilməmiş bölgəsi sayılan bu qədim şəhərə səfər edin. Tarixi abidələrlə baş-başa qalmaqla nağıllar aləmində olduğunuzu anlayacaqsınız.
Qoşqar Salmanlı