Bu gün Azərbaycanın qədim və füsunkar guşələrindən biri olan Qəbələ şəhərində Türk Dövlətləri Təşkilatının (TDT) XII Zirvə Görüşü öz işinə başlayır.
Bu mühüm hadisə təkcə sammitə ev sahibliyi edən Azərbaycan üçün deyil, bütün türk dünyası üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Zirvə toplantısı qardaş ölkələrimizin birliyinin, strateji əməkdaşlığının və qarşılıqlı həmrəyliyinin yeni mərhələsini təcəssüm etdirir.
Türk Dövlətləri Təşkilatı sadəcə beynəlxalq əməkdaşlıq platforması deyil, minilliklərə söykənən ortaq tariximiz, mədəniyyətimiz, dilimiz, adət-ənənələrimiz və dəyərlərimiz üzərində qurulmuş mənəvi, mədəni və siyasi birliyin təcəssümüdür.
Bu gün TDT bayrağı altında Azərbaycan, Özbəkistan, Türkiyə, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Türkmənistan (müşahidəçi qismində) və Macarıstan (tərəfdaş ölkə) bir araya gəliblər. Bu, türk əməkdaşlığının coğrafiyasının genişləndiyini və təşkilatın beynəlxalq arenadakı nüfuzunun artdığını göstərir.
Son illər ərzində TDT özünü qətiyyətlə təsdiqləmiş, siyasi və iqtisadi baxımdan güclü beynəlxalq güc mərkəzinə çevrilmişdir. Təhlükəsizlik, enerji, rəqəmsal transformasiya, təhsil, elm və mədəniyyət sahələrində aparılan birgə təşəbbüslər türk dövlətlərinin qarşılıqlı hörmət və qardaşlıq prinsiplərinə əsaslanan ortaq gələcək qurmaq iradəsini nümayiş etdirir.
Bu zirvə toplantısının gündəliyinə türk dünyasının gələcəyini müəyyən edən əsas istiqamətlər daxil edilmişdir:-• Nəqliyyat və logistika dəhlizlərinin inkişafı, xüsusilə Şərqlə Qərbi birləşdirən Orta Dəhlizin genişləndirilməsi;
-İqtisadi inteqrasiyanın dərinləşdirilməsi və birgə investisiya layihələrinin həyata keçirilməsi;
-Humanitar, mədəni və təhsil sahələrində əməkdaşlığın genişləndirilməsi;
-Enerji təhlükəsizliyi, dayanıqlı inkişaf və innovasiyalar məsələləri.
-Bu istiqamətlər təsadüfi deyil. Onlar göstərir ki, gələcək – resursları, ideyaları və xalq potensialı bir məqsədə — ümumi rifaha xidmət edən birləşmiş, güclü və davamlı bölgələrindir.
Zirvənin əsas müzakirə mövzularından biri təhlükəsizlik məsələləridir — həm regional, həm də qlobal kontekstdə.
Bu gün dünya geosiyasi gərginliklər, münaqişələr və böhranlarla üz-üzədir. Belə bir şəraitdə türk dövlətləri məsuliyyətli, sülhpərvər və balanslı mövqeləri ilə fərqlənirlər.
TDT-nin gücü yalnız hərbi və iqtisadi potensialında deyil, ilk növbədə mənəvi və ideoloji həmrəyliyində, ədalət, sülh və müstəqillik prinsiplərinə sədaqətində öz əksini tapır.
Azərbaycan, Türkiyə, Özbəkistan və digər türk dövlətləri dəfələrlə sübut ediblər ki, öz maraqlarını müdafiə etməkdə, çətin anlarda bir-birinə dəstək göstərməkdə və beynəlxalq hüququn ədalətli prinsiplərini qorumaqda həmişə həmrəy olublar.
TDT-nin fəaliyyətində mədəni-humanitar əməkdaşlıq xüsusi yer tutur. Çünki məhz mədəniyyət, dil və mənəvi dəyərlər xalqları qəlb səviyyəsində birləşdirən ən güclü körpüdür.
Ortaq qəhrəmanlarımız, folklorumuz, musiqimiz, ədəbiyyatımız, ənənələrimiz və tariximiz — bunlar gənc nəslin vətənpərvərlik, milli qürur və mənəvi kimlik ruhunda tərbiyəsi üçün sarsılmaz təməldir.
Bu baxımdan, diaspora təşkilatlarının, o cümlədən Özbəkistandakı Azərbaycan icmasının fəaliyyəti böyük əhəmiyyət daşıyır. Bizim missiyamız — mədəni və mənəvi bağların möhkəmləndirilməsi, ana dilimizin və adət-ənənələrimizin təbliği, qardaş xalqlar arasında ortaq türk kimliyinin qorunması və gücləndirilməsidir.
Türk Dövlətləri Təşkilatı təkcə keçmişin yaddaşı deyil, həm də gələcəyə açılan qapıdır.
TDT-yə üzv dövlətlərin ümumi ərazisi milyonlarla kvadrat kilometr, əhalisi isə yüz milyonlarla insandır. Əhalinin böyük hissəsini gənclər təşkil edir — bu isə nəhəng insan kapitalı və intellektual potensial deməkdir.
Türk dünyası hər şeyə malikdir: zəngin təbii sərvətlər, əlverişli coğrafi mövqe, zəhmətkeş xalqlar və qədim mədəni ənənələr.
Qalır bir mühüm məsələ — birlikdə olmaq, qarşılıqlı etimadı və strateji tərəfdaşlığı gücləndirmək, birgə addımlarla irəliləmək.
Bu gün biz, türk dövlətlərinin xalqları, hər zamankından daha aydın dərk edirik ki, birliyimiz — müstəqilliyimizin, sülhün və rifahın qarantıdır.
Biz — bir kökdən, bir dildən, bir taledən olan xalqlarıq.
Məhz həmrəyliyimiz, qarşılıqlı dəstəyimiz və qardaşlığımız türk dünyasını möhkəm və sarsılmaz edir.
Türk Dövlətləri Təşkilatı — bizim ortaq evimiz, ortaq ailəmiz və ortaq gələcəyimizdir.
Qoy Qəbələdə keçirilən XII Zirvə Görüşü türk birliyinin, inkişafının və sülhünün daha da möhkəmlənməsində yeni bir mərhələ olsun — ortaq tarix və qardaşlıq telləri ilə birləşən bütün xalqların rifahı naminə.
Mobil Məmmədov
Respublika Azərbaycan Milli Mədəniyyət Mərkəzinin İdarə Heyətinin sədri
