Türkiyə dünyanın ən yaxşı turizm məkanıdır. Milyonlarla turistin arzusu Türkiyəni görməkdir. Sözsüz ki, Türkiyədə turistlərin ən çox görmək istədiyi, xəyalların məkanı olan çoxsaylı yerlər var. Türkiyə turizminin yüksək sürətlə inkişafının özünəməxsus səbəbləri var. Tarixi abidələrin çoxluğu, dəniz və çimərlikləri, yüksək xidmət turistlərin Türkiyəyə axınını sürətləndirir. Türkiyə Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin apardığı yüksək işin nəticəsidir ki, turist sayı ildən-ilə sürətlə artır. Türkiyənin turizmdən gələn gəliri isə hər il bir rekorda imza atır. Dünyanın 4 bir yanından turistlər Türkiyəyə axın edir. Bu yazımızda Türkiyənin daha bir gözəl ərazisi olan və son illər turistlərin axın etdiyi Şanlıurfa haqqında sizə məlumat verəcəyik. Şanlıurfa mədəniyyətlərin beşiyidir desək yanılmarıq. Bu ərazidə gəzməklə qurtarmayacaq çoxsaylı tarixi, dini abidələr mövcuddur. Bütün islam dünyasının müqəddəs saydığı bir neçə məkan məhz Şanlıurfada yerləşir. Bu tarixi yerlərdən biri də Şanlıurfa Balıklıgöldür.
Hz. İbrahimin atıldığı odun suya, odununun isə balığa çevrildiyi, İslam dünyası üçün müqəddəs sayılan balıqları ilə Şanlıurfanın ən çox ziyarət edilən tarixi yerlərindən biridir . Hər il müsəlman ölkələrindən gələn turistlər bu gözəl məkanı ziyarət edirlər.
Şanlıurfada tarixi qapalı bazar öz gözəlliyi ilə göz oxşayır. Bedesten, Sipahi, Kınacı və Eskici Pazarı, Misgərlər və Zərgərlər bazarı, Çəkici bazarı və Gümrük Hanı kimi bir çox tarixi əhəmiyyətə malik bazarların yerləşdiyi yerlərdən biridir .
Aynzeliha gölü
Nəmrudun qızı Zeliha , Hz. O, İbrahimə aşiqdir və ona iman gətirənlərdəndir. Zelihanın göz yaşlarından əmələ gələn kiçik gölə “Aynzeliha” adı verilmişdir ki , bu da Zelihanın göz yaşları deməkdir .
Regi kilsəsi
Müqəddəs Pyotr və Müqəddəs Pavel kilsəsi Əlli Səkkiz Meydanının şimal-şərqində yerləşir. Kilsə, Hz. İsanın iki həvarisinin xatirəsinə tikildiyi üçün onların adlarını daşıyır. Müqəddəs Pyotr və Pavel kilsəsi …
Göbeklitepe
(e.ə. 9600–9500) Göbeklitəpə (12 min il əvvəl) Neolit dövrünə aid məbəddir. Bu həm də məlum olan ən qədim dini binadır. Şanlıurfa şəhər mərkəzindən 18 kilometr şimal-şərqdə, Örencik kəndi yaxınlığında yerləşir.
Hz. İbrahimin doğulduğu mağara
Nəmrud , onu məhv edəcək birinin doğulacağına dair şayiələr üzərinə bütün yeni doğulmuş uşaqların öldürülməsini əmr etdi. İbrahim peyğəmbərin anası gizli şəkildə bu mağaraya sığınıb , onu burada dünyaya gətirib.
“Fırfırlı Məscidi” On İki Həvari Kilsəsi
Vəli Fuat bəy küçəsində yerləşən bina On iki Apostol Kilsəsi kimi də tanınır . Osmanlı dövründə üzərində yel dəyirmanı olduğundan xalq arasında “Fırfırlı kilsəsi” adlandırılmışdır .
Şanlıurfa qalası
Urfa qalası e.ə. O , 10.000 il əvvələ aid olan neolit yerində tikilib . Qala qazıntıları zamanı üzə çıxarılan və Şanlıurfa Muzeyində sərgilənən 12 min illik Balıklıgöl Heykəli hövzənin tarixini ortaya qoyur.
58 kvadrat (Tolerantlıq Meydanı)
Osmanlı Dövründən dörd küçəyə açılan tarixi binaların cəmləşdiyi mühüm meydan olan Ellisekiz Meydanının adı hamamın uçması nəticəsində 58 nəfərin ölümünə görə verilib.
Şanlıurfada tarixin sirlərinin özündə yaşadan başqa bir məkan var. Dünyanın müxtəlif ölkəsindən gələn turistlər məhz bu qəsəbəni görmək üçün Türkiyəyə səfər edirlər. Bu tarixi Harran qəsəbəsidir.
Harran qәsәbәsi cәnub-şәrqi Anadolu bölgәsindә yerlәşir. Türkiyәnin Şanlıurfa şәhәrinә 44 kilometr mәsafәdә yerlәşәn Harran qәsәbәsi Mesopotamiya ilә Aralıq dәnizini birlәşdirәn bölgәdә öz mövcudluğunu davam etdirir.
Bölgәdә aparılan arxeoloji tәdqiqatlar bu bölgәnin adının 4 min il dәyişmәdiyini sübut edir. Mәlumata görә, ‘‘Harran’’ Sumer vә Akkad mәnşәli sözdür vә sәyahәt mәnasına gәlir.
Harran qәsәbәsi Anadolu vә Mesopotamiyanın arasındakı önәmli ticarәt yollarının birlәşdiyi bölgәdә yerlәşir. Bu sәbәblә bölgә mәdәni, elmi vә ticari baxımdan çox inkişaf edib.
Uzun illәrdir öz mövcudluğunu davam etdirәn Harran Universitetindә çox sayda alim tәhsil alıb. Sabit bin Kurra, Battani vә Cabir bin Hayyan bu alimlәrdәn bәzilәridir.
Türk İslam dövlәtlәrinә ev sahibliyi edәn Harran 1260-cı ildә Monqollar tәrәfindәn işğal edildikdәn sonra kiçik yaşayış mәntәqәsinә çevrildi. Belәliklә bölgәnin parlaq günlәri sona çatıb.
Şanlıurfanın Harran bölgәsi Mesopotamiyanın әn qәdim yaşayış mәrkәzlәrindәn biridir. Harran qәsәbәsi özünәmәxsus evlәri vә tarixi mәkanları ilә tanınır. Burada mövcud olan qübbәli evlәr turistlәrin diqqәt mәrkәzindәdir. Müxtәlif dövlәrә aid tarixi abidәlәr diqqәtlәri cәlb edir.
Harran qalası da bölgәnin әn önәmli tarixi mәkanlarından biridir. Harrandakı әn qәdim mәscidlәrdәn biri olan Ulucami 8-ci yüzüldә inşa edilib. Ulucami Anadolunun ilk monumental mәscidi hesab olunur.
Babil dövründә inşa edilәn Sin mәbәdi, Roma-Bizans dövründә qurulan Şuayb şәhәri, 12-ci yüzildә inşa edilәn Şeyx Yahya Hayat Әl-Harrani mәscidi vә türbә dә turistlәrin diqqәtlәrini cәlb edәn әsәrlәrdәndir.
Bölgәni hәr il hәm ölkә daxilindәn, hәm dә xaricindәn minlәrlә turist ziyarәt edir.
Sizdə Türkiyənin tarixini, mədəniyyətini kəşf etmək istəyirsinizsə mütləq Şanlıurfaya səfər edin və tarixlə baş-başa qalın.
Qoşqar Salmanlı
