Türk Akademisi, 14-15 Nisan 2023 tarihleri arasında al Farabi Kazak Ulusal Üniversitesi desteğiyle Almatı’da Türk Dünyası Ulusal Bilim Akademileri Birliği (TDUBAB) VI. Genel Kurul Toplantısı’nı gerçekleştirdi.
Etkinliğe Kazakistan Cumhuriyeti Bilim ve Yüksek Öğretim Bakanı Sayasat Nurbek, Türk Akademisi Başkanı Şahin Mustafayev, al Farabi Kazak Ulusal Üniversitesi Rektörü Janseyit Tüymebaev, Türk Devletleri Teşkilatı Macaristan Temsilciliği İcra Direktörü János Hóvári, Azerbaycan Ulusal Bilimler Akademisi Başkanı İsa Habibbeyli, Kazakistan Cumhuriyeti Ulusal Bilimler Akademisi Başkanı Künsulu Zakarya, Kırgız Cumhuriyeti Ulusal Bilimler Akademisi Başkanı Kanatbek Abdrahmatov, Türkiye Bilimler Akademisi Başkanı Muzaffer Şeker, Moğolistan Bilimler Akademisi Başkanı Regdel Duger, Başkurdistan Cumhuriyeti (RF) Bilimler Akademisi Başkanı Kamil Ramazanov, Tataristan Cumhuriyeti (RF) Bilimler Akademisi Başkan Yardımcısı Daniya Zagidullina, Özbekistan Cumhuriyeti Bilimler Akademisi Baş Sekreteri Gayrat Bahadirov, kardeş ülke üniversitelerinin rektörleri ve tanınmış bilim insanları katılım sağladı.
Toplantı esnasında TDUBAB dönem başkanlığı Kırgız Cumhuriyeti Ulusal Bilimler Akademisi’nden Tataristan Ulusal Bilimler Akademisi’ne geçti.
Etkinlikte Türk devletleri arasındaki bilimsel iş birliğinin gündemdeki konuları ile son yıllarda çevre, su kaynaklarını rasyonel kullanma, modern teknolojilerinin gelişimi, yeşil enerji gibi alanlarda karşı karşıya kaldıkları meydan okumalar ışığında ortak araştırma programlarının ve projelerinin uygulanmasına yönelik olasılıklar ve beklentiler masaya yatırıldı. Türk devletleri bilim insanları arasında Türk halklarının kültürü, edebiyatı, dilleri ve ortak tarih araştırmalarını konu edinen beşeri bilimler alanındaki etkileşimin derinleştirilmesi hususunda fikir teatisinde bulunuldu.
Toplantı katılımcıları, Türk bütünleşme süreinin mevcut aşamasında, Türk devletlerinin karşı karşıya olduğu acil görevin, başta fen bilimleri olmak üzere Türk ülkeleri arasındaki bilimsel ve teknolojik işbirliğinin kapsamlı bir şekilde derinleştirilme konusu olduğunu belirttiler.
Gündem maddelerinin görüşülmesi sırasında katılımcılar, Türk Akademisi’nin yetki kapsamının fen ve teknolojik bilimlerini dahil edecek şekilde genişletilmesinin önemine dikkat çektiler.
Şahin Mustafayev, Türk İşbilirği Kuruluşlarından biri olan Türk Akademisi’nin, uluslararası bir örgüt ve bilimsel koordinasyon merkezi olarak Türk devletleri arasındaki bilimsel işbirliğinin geliştirilmesi için ortak platformlar ve mekanizmalar oluşturması gerektiğini vurguladı.
Bu bağlamda, Türk Akademisi çatısı altında 2015 yılında oluşturulan Türk Dünyası Ulusal Bilimler Akademileri Birliği’nin bir platform olarak potansiyelinin yeniden değerlendirilmesi önerildi.
Taraflar, Türk entegrasyonuna yeni bir ivme kazandırmak için araştırma merkezlerimizin ve bilim insanlarımızın bilimsel ve teknolojik alanlarda çığır açıcı nitelikte ortak projeler gerçekleştirmeleri gerektiği sonucuna vardılar. Nitekim Türk Dünyasının önümüzdeki on yıllar için kalkınmasına yönelik ana hedefleri içeren bir tür yol haritası olan “Türk Dünyası Vizyonu – 2040” stratejik belgesinin ilgili hükümleri de bunu gerektirmektedir.
Katılımcılar toplantı sırasında nihai belgeyi kabul ederek Birliğin bir sonraki toplantısının yer ve tarihini belirlediler.
TDUBAB, Tataristan Cumhuriyeti Bilimler Akademisi’nin girişimiyle 29 Haziran 2015’te Astana’da kurularak ilk toplantısı Türk Akademisi’nde yapılmıştır. TDUBAB Sekretaryası fonksiyonunu Türk Akademisi üstlenmektedir. TDUBAB’nin olağan beş ve bir olağanüstü toplantısı yapılmıştır.
